SÜLEYMANCILAR NE ZAMAN ORTAYA ÇIKTI?
Süleymancılar hareketi, adını kurucusu Süleyman Hilmi Tunahan’dan alır. 1950’li yıllarda kurumsallaşma sürecine giren yapı, Cumhuriyet dönemi dinî hareketleri arasında yer alır. Süleyman Hilmi Tunahan, Osmanlı’nın son döneminde medrese eğitimi almış ve Cumhuriyet sonrası süreçte de dinî eğitim faaliyetlerine gizli şekilde devam etmiştir. Süleymancılar, Türkiye'de özellikle Kur’an kursları üzerinden faaliyet gösteren, merkezi yapısı net olmayan fakat organize bir sivil toplum ağına sahip bir dini yapıdır.
EĞİTİM ÜZERİNDEN NASIL YAYILDILAR?
Grubun en belirgin faaliyet alanı Kur’an kurslarıdır. Türkiye genelinde çok sayıda yatılı erkek öğrenci yurdu işleten Süleymancılar, bu yurtlarda genç erkek öğrencilere dinî eğitim verirken aynı zamanda cemaat kültürünü de benimsetmektedir. Eğitim faaliyetleriyle ön plana çıkan yapı, özellikle imam hatip mezunu gençler arasında taban bulmuştur. 1980 sonrası dönemde, yurtların sayısında artış gözlenmiş; bu yapı, zamanla hem Türkiye içinde hem de yurt dışında örgütlenmiştir. Avrupa ve Kuzey Amerika başta olmak üzere birçok ülkede faaliyet gösterdiği bilinmektedir.
EKONOMİK GÜÇLERİNİ NASIL KAZANDILAR?
Süleymancılar ekonomik gücünü büyük oranda bağışlar, yurt gelirleri ve bağlı iş insanlarının katkılarıyla elde etmektedir. Bu gelirler, yurtların idaresi, yeni bina alımları, öğrenci bursları ve cemaat içi organizasyonlar için kullanılmaktadır. Cemaat mensubu iş insanlarının kazançlarının bir bölümünü yapıya düzenli olarak aktardıkları ileri sürülmektedir. Ayrıca, yurt dışında cami inşa çalışmaları ve dinî faaliyetler için de mali destekler sağlandığı bilinir.
SİYASİ BAĞLANTILARI VAR MI?
Süleymancılar, kamuoyunda genellikle siyaset üstü bir yapı olarak tanıtılsa da geçmişte çeşitli siyasi partilerle yakın ilişkiler kurduğu bilinmektedir. 1960’lardan itibaren sağ partilerle temas hâlinde olan cemaat, zaman zaman bu partilere destek açıklamaları yapmış, bürokrasi içinde temsil imkânı aramıştır. Ancak, siyasi angajman konusunda FETÖ gibi yapılar kadar açık bir pozisyon almamışlardır. Günümüzde ise daha çok kapalı devre çalışan, kendi iç dinamiklerine yoğunlaşan bir yapı olarak varlığını sürdürmektedir.
DEVLET BU YAPIYI NASIL TAKİP EDİYOR?
Süleymancılar, Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından zaman zaman denetlenmiş ve çeşitli dönemlerde Milli Eğitim Bakanlığı ile Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılan düzenlemelerle sınırlandırılmak istenmiştir. Ancak, söz konusu yapı kayıt dışı faaliyetlerde bulunmaktan ziyade yasal statüde kurulan vakıf ve dernekler üzerinden çalıştığı için takibi güçleşmektedir.
YURT DIŞINDAKİ VARLIKLARI NE DÜZEYDE?
Süleymancılar, başta Almanya olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde cami, kurs ve yurt faaliyetleri yürütmektedir. Yurt dışı yapılanmaları sayesinde hem maddi kaynak sağlamakta hem de küresel ölçekte bir etki ağı kurmaktadır. Özellikle Türk diasporası içindeki etkinlikleri, dini ve kültürel kimliğin korunması amacıyla destek bulmaktadır.
NE DURUMDALAR?
Süleymancılar, Türkiye’nin en eski ve köklü dini cemaatlerinden biridir. Eğitim faaliyetleri üzerinden gelişen bu yapı, ekonomik ve sosyal açıdan güçlü bir organizasyon ağına sahiptir. Siyasi etkileri, geçmişte zaman zaman gündeme gelse de günümüzde daha çok kapalı ve içe dönük bir çizgi izlemektedir. Kamuoyunda sık sık tartışılan bu cemaat, varlığını hem yurt içinde hem de yurt dışında sürdürmeye devam etmektedir.