Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerin oluşturduğu OPEC+ grubunun temmuz ayı itibarıyla petrol üretimini artırma kararı almasının ardından, küresel piyasalarda arz fazlası beklentileri güçlendi. Uzmanlar, söz konusu kararın devam eden talep endişeleriyle birleşmesi durumunda petrol fiyatlarının 50 dolar seviyesinin altına inebileceği uyarısında bulunuyor.
ÜRETİM GÜNLÜK 411 BİN VARİL ARTIRILACAK
Suudi Arabistan, Rusya, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Kazakistan, Cezayir ve Umman’dan oluşan sekiz OPEC+ ülkesi, 31 Mayıs’ta aldığı kararla temmuz ayında petrol üretimlerini bir önceki aya kıyasla günlük 411 bin varil artırma kararı aldı. Bu adımın, küresel ekonomik görünümün istikrarlı seyretmesi ve düşük stok seviyelerinin sağlıklı piyasa temellerine işaret etmesi nedeniyle alındığı belirtildi.
PETROLE TALEP ZAYIF, ARZ ARTIYOR
OPEC’in nisan ayında yayımladığı petrol piyasası raporunda 2024 yılına ilişkin küresel petrol talebi artış tahmini aşağı yönlü revize edilmişti. Rapora göre, bu yıl günlük yaklaşık 1,3 milyon varil artışla talebin 105 milyon varile ulaşması bekleniyor. Önceki tahmin ise 105 milyon 50 bin varil düzeyindeydi. Talep görünümündeki zayıflık ve üretim artışı beklentisi, piyasalarda arz fazlası riski doğuruyor.
RİZVİ: FİYATLAR 40 DOLAR BANDINA KADAR GERİLEYEBİLİR
Primary Vision Network Enerji ve Ekonomi Analisti Osama Rizvi, OPEC+ üyelerinin ek üretim kararının piyasa açısından karmaşık bir hamle olduğunu ifade etti. Rizvi, "Petrol fiyatları yakında 50 doların altını görebilir. Rusya-Ukrayna arasında uzlaşı sağlanması halinde bu rakam 40 dolar seviyelerine kadar gerileyebilir." dedi. Üretim artışının bu kez piyasa payı artırmaktan ziyade grup içi uyumu sağlama amacı taşıdığını belirtti.
SUUDİ ARABİSTAN VE DİĞER ÜYELER FİYAT DENGESİ PEŞİNDE
Rizvi, Suudi Arabistan'ın uzun süredir bütçe açığı verdiğini, diğer ülkelerin ise borçlanma piyasalarına yöneldiğini hatırlatarak, "Amaç düşük fiyatlar değil; üretim kesintilerine tam uyum sağlayarak fiyatları desteklemek. Ancak bu strateji şu ana kadar beklenen etkiyi yaratmış değil." açıklamasında bulundu.
ABD KAYA PETROLÜ İÇİN RİSK OLUŞUYOR
Viyana Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Fereydoun Barkeshli ise düşük petrol fiyatlarının ABD kaya petrolü üreticileri için ciddi tehdit oluşturduğunu söyledi. Barkeshli, “Büyük şirketler dahi uzun süre 50-60 dolar seviyesindeki fiyatlarla ayakta kalamaz. Sondaj kule sayılarındaki düşüş bu tabloyu doğruluyor.” ifadelerini kullandı.
KÜRESEL POLİTİK RİSKLER VE TALEP BELİRSİZLİĞİ ÖNEMLİ
Barkeshli ayrıca, ABD’nin ekonomik politikalarının, özellikle de dış ticaret uygulamalarının, piyasadaki belirsizlikleri artırdığına işaret ederek, “Petrol talebi doğrudan küresel ekonomik performansa bağlı. Bu nedenle Avro Bölgesi'nin durumu, Çin ve Hindistan’ın büyüme görünümü ve politikaları piyasanın yönünü belirleyecek ana faktörler olarak öne çıkıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
