HÜZÜNLÜ BİR AŞKIN NAĞMESİ: “GAMZEDE’YİM DEVA BULMAM” ŞARKISININ ARDINDAKİ TRAJEDİ NEYDİ?
Tatyos Efendi’nin Kalbini Hangi Aşk Yıllar Sonra Yara Etti?
Klasik Türk müziğinin unutulmaz bestekârlarından Kemani Tatyos Efendi’nin “Gamzede’yim Deva Bulmam” adlı eseri, sadece melodisiyle değil, arkasında yatan gerçek aşk hikâyesiyle de hafızalara kazınmıştır. Gamzede kelimesi, derin kederlerle sarsılmış kişi anlamına gelirken, bu eser de bizzat Tatyos Efendi’nin kalbine gömülü büyük bir aşkın dışavurumu olarak doğmuştur.
Tatyos Efendi’nin gençlik yıllarında kendi cemaatinden bir kadına duyduğu aşk, hayatının yönünü belirleyen duygusal bir iz bırakmıştır. Ancak sevdiği kadın ailesiyle birlikte Erivan’a göç etmek zorunda kalınca bu aşk yarım kalmıştır. Aradan uzun yıllar geçmesine rağmen bu sevda Tatyos’un kalbinde sönmemiştir. Kendisi evlenmiş, bir aile kurmuş fakat o sevdiği kadın hiç evlenmemiştir. Yıllar sonra İstanbul’a döndüğünde ise Tatyos Efendi, geçmişin duygularıyla yeniden yüzleşir.
Unutulmaz Şarkı İlk Ne Zaman ve Nerede Duyuldu?
Bir gece Beyoğlu’ndaki küçük bir meyhanede, gece sona ererken kalan birkaç müşteri arasında Tatyos Efendi kemanına uzanır. Kadehler boşalmış, masalar toplanmaya başlamıştır. İçkili ve düşünceli olduğu halde, sanki yorgun değilmişçesine kemanı omzuna alır, başını hafifçe eğer ve o ana dek kimsenin duymadığı bu acı dolu şarkıyı ilk kez seslendirir.
O anı yaşayanlar, kelimelerle tarif edilemeyecek kadar derin bir duygusal an yaşarlar. Yanında oturan Vasili gözyaşlarına hâkim olamaz, diğerleri ise sessizce gözlerini siler. Şarkının sözleri, aşk, kader ve hüzünle örülüdür. Tatyos’un kemanı bırakmasıyla meyhane sessizliğe bürünür. Artık o şarkı dillerde dolanmaya başlar ve kısa sürede tüm İstanbul’a yayılır.
Tatyos Efendi’nin Vefatından Sonra Ne Yaşandı?
Şarkının bestelenmesinden yalnızca bir ay sonra Tatyos Efendi vefat eder. Cenazesi kilisede bekletilirken, bir kadın Ahmet Rasim’in yanına gelerek bir zarf bırakır. Üzerinde, “Tatyos ile birlikte defnedilecektir” yazılıdır. Bu kadın, yıllar önce Erivan’a giden çocukluk aşkından başkası değildir. Zarfın içindeki dizeler ise aşkın yalnız bu dünyayla sınırlı olmadığını anlatır niteliktedir. Kadın, mektubunda Tatyos’un duygularına karşılık verir ve “Çok durmam, ben de gelirim…” diyerek aşkını ölümsüzleştirir.
Bu Eser Neden Hâlâ Kalplerde Yaşıyor?
“Gamzede’yim Deva Bulmam” sadece bir müzik eseri değil, bir ömrün, bir aşkın ve bir vedanın nağmesidir. Tatyos Efendi’nin kemanından dökülen notalar, kelimelerle ifade edilemeyen bir aşkın ağıdıdır. Bugün hâlâ klasik Türk müziğinin başyapıtları arasında yer alan bu eser, duyan her gönülde bir iz bırakmakta ve aşkın en saf, en acı hâlini hatırlatmaktadır.
Bu şarkı bize, bazı aşkların yaşanmasa da ömür boyu sürebileceğini ve bazen en büyük vedaların, en derin izleri bıraktığını göstermektedir.
GAMZEDEYİM DEVA BULMAM SÖZLERİ
Gamzedeyim deva bulmam
Garibim bir yuva kurmam
Gamzedeyim deva bulmam
Garibim bir yuva kurmam
*** *** ***
Kaderimdir hep çektiğim
İnlerim hiç reha bulmam
Kaderimdir hep çektiğim
İnlerim hiç reha bulmam
*** *** ***
Elem beni terketmiyor
Hiç de fasıla vermiyor
Elem beni terketmiyor
Hiç de fasıla vermiyor
*** *** ***
Nihayetsiz bu takibe
Doğrusu takat yetmiyor
Nihayetsiz bu takibe
Doğrusu takat yetmiyor
