Hititler, tarihte Anadolu'da hüküm sürmüş bir devlettir. Hint-Avrupa dil ailesine dahil bir dil konuştukları için Hint-Avrupa kökenli bir topluluk oldukları kabul edilmektedir. M.Ö. 2000 yıllarında Anadolu'ya göç ederek yerli Hatti Beylikleri üzerinde hakimiyet kurdukları bilinmektedir. Anadolu'ya geliş yönleri arasında, Kafkasya üzerinden, Çanakkale Boğazı'ndan ya da Karadeniz'den geldiklerine dair çeşitli görüşler öne sürülmüştür. En genel kabul gören görüş, Kafkasya üzerinden Anadolu'ya indikleri yönündedir.
Hitit İmparatorluğu ve Başkenti Hattuşa
Hititler, Asurluların Anadolu'dan çıkma zorunda kalmasıyla devlet idaresini ellerine almışlardır. Anadolu'nun yerli halkıyla kaynaşıp Hitit Devleti'ni kurmuşlardır. Bu devletin kurucusu Labarna'dır. Başkenti ise Hattuşa'dır (Boğazköy).
Hitit Tarihi ve Kültürel Etkileri
Hitit tarihi M.Ö. 1650-1450 arasındaki eski krallık ve M.Ö. 1450-1200 arasındaki Hitit İmparatorluk Devri olmak üzere iki safhada incelenir. Hititler, yerli halkın ekonomik ve kültürel etkilerinden etkilenerek dil ve dinlerini benimsemişler ve ırklarını Hatti ırkının içinde eritmişlerdir. Sanatta, boyutları büyümüş anıtsal eserler ortaya çıkmıştır. Mabetler, saraylar, sosyal yapılar, kaya kabartmaları ve orthostatlarla (bina cephelerinde alt sırada yer alan kabartmalı taşlar) önceki sanattan ayrılır. Hititler'in sembolü kabul edilen Güneş Kursu da kültürel etkilerini gösterir.
Hititlerin Dil ve Yazı Kültürü
Hititlerin dili, Hint-Avrupa Dillerinin Anadolu'nun alt grubuna dahildir. Hititçe, bugüne kadar bilinen en eski Hint-Avrupa dilidir. Hitit İmparatorluğu'nda çivi yazısı ve hiyeroglif yazısı kullanılmıştır. Bu yazılarla yazılan dil, diğer Hint-Avrupa dillerinden kelime hazinesi açısından kısmen farklı olan Hint-Avrupa dillerinin Anadolu kolunu oluşturmaktadır.
Hitit Din ve Tanrıları
Hitit dininde çok tanrılı bir sistem vardır. Baş tanrıları fırtına tanrısı Teşup'tur. Hitit devletinin panteonu, Anadolu ve Suriye şehirlerinin çeşitli yerel panteonlarının zamanla bir araya getirilip birleştirilmesinden oluşmuştur. Hititler'in tanrıları, insanlar gibi fiziksel şekillere sahiptir ve insanlarla ilişkileri bey-hizmetçi ilişkilerine benzetilir.
Hattuşa ve Hitit Kültürü'nün Kalıntıları
Hititlerin başkenti olan Hattuşa, bugün UNESCO'nun Dünya Kültür Mirasları listesinde yer almaktadır. Antik Hattuşa harabeleri ile Yazılıkaya Açık Hava Mabedi birer açık hava müzesi olarak önem taşır. Ayrıca, Hitit İmparatorluğu'nun kalıntıları Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde görülebilir.
Hitit İmparatorluğu'nun Sonu ve Mirası
Hitit İmparatorluğu, M.Ö. 1200'de Deniz Kavimleri'nin istilasıyla sona ermiştir. İmparatorluğun yıkılmasına çeşitli etkenlerin neden olduğu değerlendirilmektedir. Ancak Hitit kültürü ve mirası, Anadolu'nun tarihinde derin izler bırakmıştır ve günümüze kadar ulaşmıştır.
