Kolombiya, 300 yıldan uzun süre önce Karayipler'de batan ve milyarlarca dolar değerinde hazine taşıdığına inanılan San José adlı İspanyol savaş gemisini ortaya çıkarmak için bir su altı keşif gezisinin ilk aşamasını başlattı. Bu heyecan verici keşif, tarihe ve deniz altı arkeolojisine meraklı olanlar için büyük bir ilgi uyandırıyor.
San José'nin Hikayesi
San José, 8 Haziran 1708'de İspanya Veraset Savaşı sırasında İngiliz gemileriyle yapılan bir savaş sırasında battı. Gemi, Peru'nun Potosi madenlerinden altın, gümüş, zümrüt ve diğer değerli malları taşıyordu ve Panama'dan Kolombiya'ya seyahat ediyordu. 62 silahlı ve üç direkli bu gemi, İspanyol filosunun amiral gemisi ve en büyük kalyonuydu.
Keşif Yolculuğu ve İlk Aşama
Kolombiya hükümeti, San José'yi ilk kez 2015 yılında liman kenti Cartagena'nın açıklarında keşfetti. Kolombiya Antropoloji ve Tarih Enstitüsü (ICANH), keşif gezisinin ilk aşamasının 'müdahaleci olmayan' uzaktan sensörler kullanarak gemiyi fotoğraflamaya odaklanacağını belirtti. Bu görüntüler, deniz yatağındaki arkeolojik keşiflerin envanterini oluşturmak için kullanılacak.
ICANH ayrıca, keşif alanını 'arkeolojik değeri koruma' amacıyla ulusal 'korunan arkeolojik alan' ilan etti. Araştırmacılar, akustik konumlandırma teknolojilerine sahip bir su altı gemisi ve alanın derinliğine inebilen çeşitli sensör ve araçlara sahip uzaktan kumandalı bir araç kullanmayı planlıyorlar.
Tarihi ve Kültürel Değer
Kültür Bakanı Juan David Correa, keşif gezisinin başlatıldığı Cartagena'da düzenlediği basın toplantısında, "Bu hükümet benzeri görülmemiş bir şey yapıyor. Tarihi ve kültürü anlamanın bir yolu olarak kalyonun batmasını keşfediyoruz" dedi. San José'nin keşfi, geminin taşıdığı hazineler ve bunların 18. yüzyılın başlarındaki Avrupa'nın ekonomik, sosyal ve politik iklimi hakkında sağlayabileceği ipuçları nedeniyle büyük önem taşıyor.
Milyar Dolarlık Hukuk Mücadelesi
San José'nin keşfi, aynı zamanda milyarlarca dolarlık bir hukuk mücadelesinin de fitilini ateşledi. Kolombiya, San José'yi 2015 yılında uluslararası bilim adamlarının yardımıyla keşfettiğini belirtse de, ABD merkezli bir deniz kurtarma şirketi olan Sea Search-Armada (SSA), gemi enkazını 1980'lerin başında kendilerinin keşfettiğini öne sürdü. SSA, Kolombiya hükümetine karşı Daimi Tahkim Mahkemesi'nde hukuki bir mücadele başlattı ve batıktaki hazinenin değerinin yarısına, yani yaklaşık 10 milyar dolara, hakkı olduğunu ileri sürdü. Kolombiya hükümeti ise SSA'nın iddialarına karşı çıkıyor.
San José'nin keşfi, hem tarihi hem de kültürel açıdan büyük bir öneme sahip. Keşif gezisinin ilk aşamasının sonuçları, sonraki keşiflerin yolunu açacak ve gemi enkazından arkeolojik materyallerin kurtarılmasına yönelik adımlar atılacak. Kolombiya'nın bu tarihi keşfi, dünya genelinde büyük bir ilgi uyandırmaya devam edecek.
